Ontwikkelingen binnen het coachen

Coaching is helemaal van deze tijd en kent vele vormen en varianten. Met enige regelmaat schrijf ik over de ontwikkelingen binnen het coachen. Deze keer over het ontstaan ervan. 

Socrates, eindbaas van het coachen

Socrates was een Grieks filosoof die leefde in Athene zo’n 400 jaar voor Christus. Hij was berucht om zijn kritische houding richting de elite en leerde anderen ook om ook zelf kritisch na te denken en overal vragen over te stellen.

Hij bezigde de leuze “ken uzelf” en was op zoek naar de ultieme kennis van het diepste zelf. Zonder jezelf te kennen, zo redeneerde hij, kun je niets echt kennen.

De raakvlakken van het hedendaagse coachen met de uitgangspunten van Socrates zijn legio:

• Socrates ging uit van het “niet-weten”. Zijn vertrekpunt was nieuwsgierigheid en verwondering. Dit is iets wat een coach ook doet: zonder oordeel of vooringenomenheid faciliteert hij de gecoachte vanuit oprechte benieuwdheid. 
• Socrates ging bij zijn wijze van gespreksvoering altijd uit van een duidelijke vraagstelling. Dit is vergelijkbaar met de coachvraag van waaruit een coachtraject start. 
• Vanuit de eerdergenoemde grondhouding van “niet-weten” was Socrates als de coach van nu: veel vragen stellen en doorvragen bij onduidelijkheden of algemeenheden. 
• In coaching is het doel dat de gecoachte uiteindelijk zelf zijn oplossingen vindt. Dit was iets wat Socrates in zijn gesprekken veelvuldig meemaakte. Net als het feit dat de gesprekspartner medeverantwoordelijk is voor het (resultaat van het) gesprek
• Daarnaast was een dialoog bij Socrates altijd op basis van vrijwilligheid met de mogelijkheid om op ieder moment te kunnen stoppen. Ook dit is bij hedendaagse coaching uitgangspunt.,

Hoe liep het uiteindelijk af met de luis in de pels van Athene?

In een tijd waarin de retoriek hoogtij vierde, was een dialoog met al zijn kritische vragen richting de establishment not-done. Het leverde hem uiteindelijk de doodstraf op mede omdat hij een slechte invloed zou hebben op de jeugd.
Zelfs tijdens zijn eigen verdediging wist Socrates bij de jury het bloed onder de nagels te halen door het blijven stellen van kritische vragen.